دبیر شورای فرهنگی اجتماعی احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی گفت: در صورت خشک‌شدن دریاچه ارومیه بیش از ۱۴میلیون نفر با مخاطرات ناشی از آن مواجه می‌شوند و باید با جدی‌گرفتن موضوع برای احیای دریاچه همه مردم وارد میدان شوند.

خلیل ساعی در همایش سازمان‌های مردم‌نهاد استان، با اشاره به این که در ایام پرآبی دریاچه ارومیه در سال 75، ارتفاع دریاچه، 1378 بود، اظهار داشت: امروز با کاهش 8 متری ارتفاع آب نسبت به این تراز مواجه هستیم.

وی افزود: میزان آب موجود در دریاچه در ایام پرآب، 32 میلیارد مترمکعب بود که به‌دلیل تغییرات اقلیمی، استمرار خشکسالی، توسعه نامتوازن بخش کشاورزی و برداشت غیرمجاز از آب‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه، اکنون به 2.2 میلیارد مترمکعب رسیده است.

نماینده ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی، با بیان این که متوسط بارش در سال‌های اخیر 96 میلی‌متر است، تصریح کرد: میزان بارش نسبت به بلندمدت 35 درصد و نسبت به سال گذشته 25 درصد افزایش داشته است.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی با اعلام این که بر اساس برنامه ریزی ستاد احیای دریاچه ارومیه باید در سال 1402 دریاچه ارومیه به تراز اکولوژیک خود برسد، خاطرنشان کرد: دو سال نخست برنامه ستاد احیا از سال 92 دوران تثبیت بود که 7 سال آینده، دوران احیا است و سال آخر این برنامه نیز سال رسیدن موقعیت دریاچه به تراز اکولوژیک است.

ساعی با ابراز این که در سال‌های پرآب دریاچه، 5هزار و 200 کیلومترمربع وسعت دریاچه بوده است، افزود: در دو سال اخیر از شدت تبخیر کاهش یافته و در دو سال اخیر 335 کیلومترمربع از سطح کل دریاچه کاهش یافت و 250 میلیون مترمکعب نیز از آب آن کم شده است.

وی ادامه داد: متأسفانه در دهه اخیر با وجود اینکه سطح کشت حوضه دریاچه، 300هزار هکتار بود، به بیش از 500هزار هکتار افزایش یافته است و این به‌ضرر حیات دریاچه ارومیه تمام شد، ضمن اینکه الگوی کشت در حوضه آبریز نیز از میوه‌های کم‌مصرف آب، به میوه‌های پرمصرف آب مانند هلو و... تغییر یافت.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی با اشاره به اتلاف سیب‌های باغداران با تولید بیش از اندازه و استفاده بیش از حد از آب موجود در این حوضه، گفت: متأسفانه امروز شاهد دورریزی میوه‌های تولیدی، با وجود مصرف بسیار زیاد آب برای تولید آن به‌دلیل قیمت و کیفیت پایین آن هستیم.

ساعی، آب مصرفی و بازدهی در سه بخش خدمات، صنعت و کشاورزی را یادآور شد و تصریح کرد: در حالی که بخش کشاورزی، 15 درصد تولید ناخالص ملی با 30 درصد اشتغال را شامل می‌شود، ولی 90 درصد از مصرف آب را در استان به خود اختصاص داده است که باید برای جایگزینی و استفاده بهینه از آب برنامه ریزی شود.

وی با تذکر نسبت به احتمال وقوع طوفان‌های نمکی با خشک شدن دریاچه ارومیه و تشکیل کویر ارومیه، تصریح کرد: این ریزگردها می‌توانند تا تهران هم برسند که شعاع 75 کیلومتر، 100 کیلومتر و 500 کیلومتر که حوزه اثر آن است، حتی فراتر از تهران نیز اثر خواهد گذاشت.

ساعی خاطرنشان کرد: 5 منطقه مشکوک به خطرآفرین ریزگردهای نمکی شناسایی شده است که بیماری‌های صعب العلاج، افزایش مهاجرت از شهرهای حاشیه دریاچه ارومیه و از بین رفتن کشاورزی و باغات، ایجاد مشکلات تنفسی و سرطان مری ناشی از فلزات سنگین و... نتیجه آغاز انتشار ریزگردها است.

نماینده ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی، با تأکید بر اینکه بخشی آب مورد نیاز دریاچه با صرفه‌جویی در بخش کشاورزی محقق می‌شود، اظهار داشت: باید سالانه و در بازه زمانی 5ساله، 8 درصد صرفه‌جویی تا در پایان برنامه، به 40 درصد برسانیم، ضمن اینکه باید حق‌آبه نیز از سایر بخش‌ها تأمین شود و از اتلاف آب هم جلوگیری کنیم.

ساعی با اعلام اینکه 26 راهکار برای احیای دریاچه در نظر گرفته شده است، ابراز داشت: سمن‌ها می‌توانند با آگاه سازی و فرهنگ سازی میان مردم برای صرفه‌جویی و همگام کردن جوامع محلی در زمینه احیای دریاچه کمک کنند.

وی گفت: در صورت خشک شدن دریاچه ارومیه، بیش از 14میلیون نفر با مخاطرات ناشی از آن مواجه می‌شوند و باید با جدی گرفتن موضوع برای احیای دریاچه همه مردم وارد میدان شوند.