گسترش روز افزون استفاده از فضاهای مجازی در قالب شبکه های اجتماعی به عنوان یکی از مسایل چالش برانگیز حوزه جوانان فرصت ها و تهدیدهای خاص خود را دارد که به اعتقاد کارشناسان باید با توجه جدی به این مهم از آسیب های آن به جامعه جلوگیری کرد.
بهره مندی از انواع وسایل ارتباط جمعی و توسعه و پیشرفت های لحظه ای گردش اطلاعات در جوامع بشری، چالش های نوپدید را در میان خانواده ها و به ویژه قشر جوان جامعه در پی داشته که تهدیدهای آن به مراتب وسیع تر و اثرگذارتر از فرصت های آن است.
امروز کمتر جوان و حتی نوجوان را می توان یافت که حداقل یک گوشی تلفن همراه آندروید نداشته باشد و با عضویت در شبکه های مختلف اجتماعی، مشغول رد و بدل کردن اطلاعات و اخبار در حوزه های گوناگون و مختلف نباشد که گاهی این مراودات منجر به بروز مشکلات و معضلات جدید برای فرد یا افراد حاضر در فضاهای مجازی می شود.
اینکه نهادها، ارگان ها و دستگاه های متولی امور فرهنگی و اجتماعی و به خصوص جوانان برای مقابله با چالش های نوپدید فضاهای مجازی و شبکه های اجتماعی مختلف چه برنامه هایی داشته و آیا این برنامه ها مدون و تعریف شده است یا نه ؟ موضوعی است که مسئولان این حوزه ها در گفت وگو با خبرنگار ایرنا به آن پاسخ داده اند.
مدیرکل امور اجتماعی استانداری آذربایجان شرقی که ریاست ستاد ساماندهی امور جوانان استان را نیز بر عهده دارد، استفاده از فرهنگ ملی و بومی را موضوع مهم در مقابله با تهدیدهای استفاده از فضاهای مجازی می داند.
حسن استوارآذر می گوید: باید متدها و روش های مربوط به امور جوانان بر اساس فرهنگ ملی و بومی تدوین شوند و در اجرای برنامه های فرهنگی، کیفیت را نباید فدای کمیت کنیم، برنامه هایی که برای جوانان اجرا می کنیم باید نتیجه بخش باشد و دستگاه ها به اجرای برنامه ها اکتفا نکنند و با خروج از چارچوب های فعلی و سرلوحه قراردادن مدیریت جهادی، گامی اساسی در راستای پرکردن مناسب اوقات فراغت جوانان بردارند.
وی، به توانایی ها و ظرفیت های موجود در فضاهای مجازی اشاره کرد و گفت: در این محیط ها که ما حضور نداریم، میدان برای دشمن باز و هرچه می خواهند به جوانان ارایه می دهند که در این میان باید حداقل با استفاده از محیط های مجازی مجاز، این امکان را از دشمن سلب و اندیشه های انقلاب را در بین جوانان ترویج دهیم.
استوارآذر با اشاره به در پیش بودن تعطیلات تابستانی و مساله مهم اوقات فراغت دانش آموزان و دانشجویان، از دستگاه های اجرایی و متولی مرتبط با اوقات فراغت جوانان خواست تا برنامه های خود در خصوص پرکردن و ساماندهی اوقات فراغت را تدوین و هرچه سریع تر عملیاتی کنند.
وی با بیان اینکه برنامه ریزی درست و منطقی اوقات فراغت می تواند سد محکم در مقابل تهدیدات فضاهای مجازی علیه جوانان و نوجوانان باشد، اظهار کرد: مقوله اوقات فراغت باید جزو اولویت های مسوولان قرار بگیرد، چراکه اگر این مقوله مورد بی توجهی قرار گیرد، جامعه آسیب های جدی در حوزه های اجتماعی، اخلاقی، سیاسی و اقتصادی خواهد دید.
استوارآذر ادامه داد: امروز دشمن در جنگ نرم جوانان کشور را هدف قرار داده و وظیفه مسئولان است که با ایجاد هماهنگی بین دستگاه ها، زمینه استفاده از تمام ظرفیت ها برای پرکردن مناسب اوقات فراغت جوانان را فراهم کنند.
وی، از مدارس و مساجد به عنوان پایگاه های اصلی برای تربیت درست و اسلامی جوان و نیز پرکردن اوقات فراغت جوانان نام برد و یادآور شد: باید از این ظرفیت ها برای تربیت نسلی که آینده انقلاب را در اختیار خواهند گرفت، استفاده کامل کرد.
در همین رابطه مدیرکل ورزش و جوانان آذربایجان شرقی با اشاره به اینکه باید از الگوهای ایرانی - اسلامی و بومی کشور برای مقابله با تهدیدات دشمنان انقلاب علیه جوانان بهره جست، گفت: امروز به واقع شاهد اوج گیری استفاده از شبکه های اجتماعی و مجازی در بین جوانان هستیم که با وجود پاره ای از مزیت ها در این حوزه، در بیشتر موارد مشکلات و تهدیدهای آن به مراتب مهمتر و تاثیرگذار تر از مزیت های آن است.
جمشید نظمی افزود: با توجه به جایگاه ویژه جوانان در توسعه همه جانبه کشور و برای ایجاد نگاه ویژه به این قشر، هفته جوان فرصت مناسبی است تا با بهره‌مندی از ظرفیت و امکانات دستگاه‌های مرتبط در سطح شهرستان ها، توجه ویژه نظام جمهوری اسلامی به آینده ‌سازان توانمند کشورمان را به نمایش بگذاریم.
وی، از اجرای 179 برنامه طی هفته جوان در آذربایجان شرقی خبر داد که از این میان 36 برنامه اجرائی مختص دستگاه های اجرایی ، 91 برنامه مختص شهرستان ها و 52 برنامه مختص اداره کل ورزش و جوانان است.
نظمی، یکی از اهداف برگزاری برنامه های مختلف هفته جوان را بسترسازی فرهنگی برای مقابله با تهدیدات نرم دشمنان علیه جوانان دانست که فضاهای مجازی یکی از کانال های نفوذ دشمنان در این عرصه به شمار می رود.
وی، تقویت امید، نشاط ایمان و خودباوری، عفت، هویت، حیا و غیرت، معرفی شخصیت های متعالی و ارائه الگوهای شایسته برای جوان امروز، اهتمام به ترویج و تبیین دیدگاه های مقام معظم رهبری در حوزه جوانان و معرفی دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه جوانان را عناصر مهم و رئوس برنامه های ورزش و جوانان استان برای مقابله با تهدیدها و چالش های روزافزون شبکه های مجازی علیه جوانان عنوان کرد.
معاون امور فرهنگی و جوانان اداره کل ورزش و جوانان آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه وظیفه این اداره کل در حوزه جوانان تنها پایش و رصد امور است، گفت: در حالی که سایر نهادها و ارگان ها در رفع نیازهای جوانان سهیم هستند.
لیلا جاویدان، تهدیدهای عرصه جنگ نرم علیه جوانان را شامل تمام حوزه ها اعم از فضاهای مجازی، ورزشی، اجتماعی، سیاسی و اخلاقی دانست و اظهار کرد: بی تفاوتی به نیازهای جوانان از جمله ازدواج آثار نامطلوبی بر جامعه دارد و در این راه اداره کل ورزش و جوانان به تنهایی نمی تواند نیازها و مشکلات جوانان را برطرف کند.
وی ادامه داد: اهمیت موضوع جوانان برای دولت، نظام و مدیران ارشد کشوری و استانی تاکید شده و دستگاه های مختلف در این مورد مطابق قانون تکالیفی دارند و تلاش می کنیم با هماهنگی بین دستگاه های اجرایی، موضوع جوانان در حاشیه قرار نگیرد.
جاویدان گفت: در دولت تدبیر و امید مشارکت اجتماعی جوانان یک فرصت و یک سرمایه بزرگ اجتماعی است که باید تلاش کنیم خواست جوانان و مطالبات به حق آنان را احیا کنیم.
وی، هدف اصلی حوزه جوانان اداره کل ورزش و جوانان آذربایجان شرقی را بهبود و اصلاح سبک زندگی جوانان دانست و تسهیل در هویت یابی و تعمیق فرهنگ ایرانی - اسلامی جامعه جوان٬ ترویج ازدواج و تحکیم و تعالی خانواده٬ ارتقای توانمندی ها و سرمایه اجتماعی نسل جوان و تعامل با دستگاه های اجرایی مرتبط با امور جوانان را از اهداف این اداره کل در حوزه جوانان برای دور شدن آنها از حملات فرهنگی دشمنان برشمرد.
کارشناسان معتقدند: شبکه های مجازی و اینترنت در کنار مزایای بی شمارش معایبی نیز دارد که عدم آشنایی کامل با فضای مجازی می تواند آسیب هایی را برای خانواده ها به بار آورد که بخش وسیعی از این تهدیدها متوجه جوانان و نوجوانان می باشد.
با توجه به اینکه اکثر والدین چندان با اینترنت و فضای مجازی آشنایی ندارند، فرزندان آنها برای برقراری تماس با دوستان قدیمی و یافتن دوستان جدید و به اشتراک نهادن اطلاعات شخصی و موضوعات مورد علاقه خود در شبکه های اجتماعی مجازی عضو می شوند و اغلب نیز از خطراتی که در کمین آنهاست، آگاه نیستند که این شرایط لزوم ارایه راهکارهایی جهت مقابله و کاهش تهدیدات اینترنتی در ابعاد فرهنگی و آموزشی را اجتناب ناپذیر می کند.

گزارش: ایرنا