ضرورت شناسایی تهدیدهای تازه، اتخاذ تدابیری برای انطباق سازه های شهری اعم از عمومی و خصوصی برای مقابله با تهدیدات تازه و گذر از طراحی سنتی به ساخت شهرهای الکترونیکی از جمله محورهای مورد بررسی در همایش یکروزه کنفرانس ملی معمای و شهرسازی با رویکرد پدافند کالبدی در دانشگاه تبریز بود.

راستگو، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار آذربایجان شرقی در آئین آغازین این کنفرانس، هدف اصلی از برگزاری آن را آشنایی با آخرین یافته های علمی در حوزه پدافند کالبدی و حساس سازی مدیران و دست اندرکاران حوزه فنی و مهندسی به اهمیت موضوع عنوان کرد.

استاندار آذربایجان شرقی نیز تامین ایمنی و امنیت را یکی از مسایل مهم استراتژیک و حکمرانی خوب توصیف کرد و گفت: در تعالیم دینی هم بحث بلد امن مورد تاکید قرار گرفته است.

محمدرضا پورمحمدی با بیان اینکه بحث امنیت حتی جلوتر از تامین نیازهای اولیه محسوب می شود، افزود: با توجه به اینکه تعداد حوادث طبیعی  و انسان ساز روز به روز بیشتر می شود، بر آمادگی لازم برای مقابله و مدیریت این حوادث تاکید کرد.

وی با بیان اینکه در سال 1990 فقط یک هزار بحران و در سال 2000 نیز 500 بحران وجود داشت، اعلام کرد: در سال 2015 بیش از یک هزار بحران ثبت شده است.

استاندار آذربایجان شرقی با بیان این که جای تاسف است که بیشتر این بحران ها در کلانشهرهای جهان سوم روی داده است، افزود: در بررسی بحران ها باید علل بروز بحران و تدابیر برای مقابله با آن مطالعه شود.

پورمحمدی با اشاره به اهمیت پدافند غیرعامل در دنیای کنونی گفت: تجربه دفاع مقدس و تحریم ها عزم ما را برای مقابله با بحران ها دو چندان کرده است.

وی پدافند کالبدی را یکی از ابعاد هشت گانه پدافند غیرعامل دانست و افزود: ماموریت پدافند غیرعامل، شناسایی و طبقه بندی زیرساخت ها، اولویت بندی مراکز حساس و تهیه طرح های توسعه عمران با تاکید بر حوزه پدافند غیرعامل است.

استاندار آذربایجان شرقی بر بازمهندسی ساختارها و فضاهای موجود تاکید کرد و گفت: نظام تولید و ساخت و ساز باید به بحث پدافند کالبدی و استفاده از دانش روز اهمیت زیادی قایل شود.

وی با تاکید بر اینکه در مکان یابی طرح های توسعه شهری از ساخت و ساز روی گسل پرهیز شود، اظهار داشت: وجود 350 هزار حاشیه نشین دامنه های عون ابن علی تبریز یکی از دغدغه های ما در مواقع بحران است و امروز در ساخت و سازها نباید آن را تشدید کنیم.

پورمحمدی وجود بسیاری از واحدهای تولیدی و انبار مواد شیمیایی داخل شهر را خطری بالقوه برای امنیت شهر و شهروندان دانست و بر اتخاذ تدابیر لازم برای جابجایی آنها تاکید کرد و گفت: در احداث مجتمع های خدماتی و آموزشگاهی در مرکز شهر نیز بایستی بارترافیکی منطقه و تسهیل خدمات امداد و نجات مدنظر قرار گیرد.

معاون فنی سازمان پدافند غیر عامل کشور نیز با تاکید بر این که لازمه مقابله با تهدیدات نوین، کار علمی و دانشگاهی است، گفت: با توجه به علمی شدن تهدیدات نوین، ضروری است تا نوع مقابله و پدافند غیرعامل نیز علمی باشد.

صدرالله پوربرات با اشاره به نفوذ علم پدافند غیرعامل در دانشگاه‌ها، اظهار داشت: امروزه تهدیدات، پیچیده و فناورانه شده‌اند و هر اقدامی برای مصون‌سازی کشور و استان، برای مقابله با این نوع تهدیدات است.

وی ادامه داد: دشمنان ما تهدیدات نوین را سرلوحه کار قرار داده‌اند و تهدیدات امروز با زمان هشت سال دفاع مقدس بسیار متفاوت است.

پوربرات با اشاره به ارزیابی تهدیدات در سازمان پدافند غیرعامل کشور، اظهار داشت: تهدیدات امروزی در قالب تهدیدات زیستی، سایبری، شیمیایی و کالبدی به خوبی دسته‌بندی شده‌ و دامنه گستره آن مشخص است و راهکار نیز باید مشخص باشد.

وی با تاکید بر اینکه شناخت تهدیدهای کالبدی بر عهده خانواده فنی مهندسی کشور است، گفت: این محور از پدافند غیرعامل به ایمنی ساختمان‎ها اشاره دارد، طراحان باید شهر و ساختمان‎ها را طوری طراحی کنند که در مواقع حساس امکان تخلیه با آسایش خاطر و بدون اتلاف وقت میسر باشد.

پوربرات با تاکید بر لزوم شناسایی نقاط آسیب‌پذیر به ویژه در زیرساخت‌ها، افزود: سازمان پدافند غیرعامل به تهیه طرح‌های جامع استان‌ها و شهرها با شناسایی و دسته‌بندی تهدیدهای مختص آن مناطق می‌پردازد و نباید برنامه‌ریزی را برای زمان حادثه نگه داشت.

وی با اشاره به ماده 23 قانون دایمی، گفت: این ماده مشخص کرده است که برای هر گونه ساخت ‌و ساز، باید مطالعه فنی، مهندسی، توجیهی، اقتصادی، زیست محیطی و پدافندغیرعامل انجام و از توان متخصصان این امر استفاده شود.

کریم حسین زاده دلیر، استاد معماری و شهرسازی دانشگاه تبریز نیز در این کنفرانس با بیان اینکه امروز عصر شهرهای الکترونیک و هوشمند است، اظهار داشت: داستان جهان سوم و شهرهای ما با همه اینها متفاوت است.

وی با انتقاد از ساخت و ساز واحدهای مسکونی روی گسل شهرک باغمیشه، گفت: زمانی که تبریز بیش از 100 هزار نفر نداشت و باغمیشه ای هم نبود، در زلزله تبریز 40 هزار نفر کشته شدند. لازم است که در توسعه شهری به مسئله زلزله و گسل ها توجه شود تا برای نسل های آتی شهری ایمن و پایدار به یادگار بگذاریم.

دبیر علمی کنفرانس پدافند کالبدی نیز هدف از برگزاری این کنفرانس را جمع بندی آرا و نظرات متخصصان و مدیران شهری اعلام کرد و گفت: این کنفرانس با تبادل اندیشه ها به دنبال بهره مندی از آخرین دستاوردهای علمی است.

دکتر وحید بیتی اظهار داشت: وجود خطر همیشه با زندگی انسان ها عجین است، بنابراین داشتن تمهیدات برای حفظ خطر ضروری است.

وی افزود: فراخوان مقاله از اردیبهشت امسال با ارسال 300 مقاله آغاز شد که 200 مقاله پذیرش شده و 120 مقاله هم به مرحله ثبت نهایی رسید.